Α) Ο Τόμος αυτός περιέχει κυρίως  το Εσωτερικό Δίκαιο της Εκκλησίας Κρήτης και συγκεκριμένα τα περισσότερα  από τα ισχύοντα σήμερα Καταστατικά, Κανονισμούς, Ιδρυτικές Πράξεις, κλπ. διαφόρων Ιερών Μονών, Ησυχαστηρίων, Ιδρυμάτων, Εκκλησιαστικών Σχολών,  Εκκλησιαστικών Υπαλλήλων, Ιεροψαλτών, όσα μου απεστάλησαν από τις Ιερές Μητροπόλεις, Ενορίες και Μονές – Ησυχαστήρια και ήταν  δημοσιευμένα  απαραίτητα  σε Φ.Ε.Κ.

Β)   Περιέχει Νομολογία της Εκκλησίας της Κρήτης επί βασικών θεμάτων, ως της διεκδίκησης μοναστηριακών εκτάσεων, της Εκκλησιαστικής Δικαιοσύνης, του διορισμού Ηγουμενοσυμβουλίου, Ιεροψαλτών, εφημερίων, εκκλησιαστικών έργων, εφημερίων εκπαιδευτικών και  εκκλησιαστικών υπαλλήλων, Μοναχών, υιοθεσίας, χρησικτησίας, κοιμητηρίων, αφιερωμάτων, ιεροκηρύκων, εκκλησιαστικών Συμβουλίων, φορολογικών απαλλαγών.

Γ) Περιέχει  ακόμη σε μετάφραση και τη πρόσφατη απόφαση της 18-3-2011 του Ευρωπαικού Δικαστηρίου  ήτοι της διατήρησης του Εσταυρωμένου στα Σχολεία κ.ά.

Δ) Επίσης τέλος περιλαμβάνει σ΄ένα  πολυσέλιδο άρθρο μου, στην αρχή του Τόμου τούτου, πολύ ενδιαφέροντα θέματα δια κάθε εργαζόμενο στην Εκκλησία και στο οποίο εκτιμάται, πιστεύω με ακρίβεια,  η υπάρχουσα έκταση και η  αξία ολόκληρης της μοναστηριακής γης ( δασικής, βοσκοτόπων και γεωργικής) – εκτός  της αστικής περιουσίας –  τόσον  της Εκκλησίας της  Κρήτης, όσον και της Εκκλησίας Ελλάδος, βάσει των υπαρχόντων επίσημων  στοιχείων της Πολιτείας και της νόμιμης πρόσφατης εκτίμησης μεγάλης μοναστηριακής έκτασης της Εκκλησίας Κρήτης για την εκποίησή της  με δημοπρασία στους αγρότες.

Περιέχει επίσης σε ειδικό άρθρο μου, τι εκτάσεις  μετεβιβάσθηκαν λεπτομερώς  από την Εκκλησία Κρήτης, ανά Νομό και έκταση, για κοινωφελείς, εκκλησιαστικούς και φιλανθρωπικούς γενικά σκοπούς και τη διαδικασία εκποίησης μοναστηριακών και εκκλησιαστικών εν γένει εκτάσεων κ.ά.

Αναλυτικότερα, τὸ παρὸν ἔργον ἀποτελεῖται ἀπὸ τρία κυρίως μέρη:

Τὸ πρῶτο μέρος περιλαμβάνει κατὰ χρονολογικὴν σειράν, τὰς ἰσχυούσας σήμερον διατάξεις καταστατικῶν, κανονισμῶν, ἐκκλησιαστικῶν ἱδρυμάτων κ.λ.π. τῶν Ἱερῶν Μητροπόλεων, τῶν Ἱερῶν Μονῶν, τῶν Ἱερῶν Ναῶν ὁλοκλήρου της Ἐκκλησίας Κρήτης, ὡς ἔχουν δημοσιευθῆ κατὰ τὸ πλεῖστον εἰς τὰ σχετικὰ ΦΕΚ.

Ἴσως νὰ μὴν ἔχουν συμπεριληφθῆ ὁρισμένα καταστατικὰ, κανονισμοί κ.λπ. τὰ ὁποία δὲν μοῦ ἐστάλησαν, ἀλλὰ πιστεύω εἰς τυχόν μελλοντικὴν ἐπανέκδοσίν του, νὰ συμπεριληφθοῦν καὶ αὐτὰ διὰ νὰ εἶναι ἕνας ὁλοκληρωμένος καὶ χρησιμώτατος Τόμος, συμβάλλων οὕτως εἰς τὴν ἀπόκτησιν ἀπὸ κάθε Ἱερὰν Μονὴν καὶ Ἡσυχαστήριον τῆς Ἐκκλησίας Κρήτης ἑνὸς ὁμοιομόρφου Κανονισμοῦ, στηριζομένου εἰς τὰς ἰδίας διατάξεις τῆς Πολιτείας καὶ τοὺς θείους καὶ Ἱεροὺς Κανόνας τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας μας.

Τὸ δεύτερο μέρος περιλαμβάνει κατὰ χρονολογικὴν ὁμοίως σειράν, τὴν Νομολογίαν τελεσιδίκων ἀποφάσεων Εἰρηνοδικείων, Πρωτοδικείων, Ἐφετείου Κρήτης, Ἀρείου Πάγου, τοῦ Νομικοῦ Συμβουλίου τοῦ Κράτους, καθὼς καὶ ἀποφάσεις τοῦ Εὐρωπαϊκοῦ Δικαστηρίου Ἀνθρωπίνων Δικαιωμάτων, ἀναφερομένας εἰς τὴν ἐπίλυσιν διαφορῶν μοναστηριακῆς καὶ ἐκκλησιαστικῆς ἐν γένει περιουσίας τῆς Ἐκκλησίας Κρήτης καὶ εἰς τὴν πρόσφατον ἀπόφασιν τῆς διατηρήσεως τοῦ Ἐσταυρωμένου εἰς τὰς σχολικὰς αἰθούσας τῶν δημοσίων

σχολείων κ.λπ..

Τὸ τρίτο μέρος περιέχει ὡρισμένας νεωτέρας ἐκκλησιαστικάς διατάξεις καὶ ἀποσπάσματα Νομολογίας ἐπὶ διαφόρων ἐκκλησιαστικῶν θεμάτων, ἤτοι ἐκκλησιαστικῶν ὑπαλλήλων, φορολογικῶν ἀπαλλαγῶν, ἐκκλησιαστικῆς δικαιοσύνης, διορισμοῦ Ἡγουμενοσυμβουλίων, ἱεροψαλτῶν, μοναστηριακῆς περιουσίας, ἐνοριῶν, ἐκκλησιαστικῶν ἔργων, μοναχῶν, κοιμητηρίων, στρατεύ σεως, ἱεροκηρύκων, ἀφιερωμάτων, συνταξιοδοτικών κ.λπ.

Εἰς τὸν παρόντα πρόλογον, θὰ ἤθελα νὰ εὐχαριστήσω ἀπὸ τὰ βάθη τῆς ψυχῆς μου τὸν Πανάγαθον Τριαδικὸν Θεόν, διὰ τὴν περίσιαν ὑγείαν, δύναμιν ψυχῆς καὶ ὑπομονήν, καθὼς καὶ τὴν εὐλογίαν τὴν ὁποίαν μοῦ παρεῖχεν, καθ’ ὅλην τὴν διάρκειαν τῆς ἐνεργοῦς ὑπηρεσίας μου εἰς τὴν παραπάνω θέσιν τοῦ Γραμματέως, διὰ νὰ δυνηθῶ, μὲ τὴν ἄντλησιν πάντοτε ψυχικῆς δυνάμεως ἀπὸ τὴν πολυαγαπημένην μου οἰκογένειαν καὶ μὲ τὴν πίστιν μου εἰς τὸν Θεόν, μὲ εὐχαρίστησιν, ἀγάπη καὶ ἐνδιαφέρον, νὰ ἀνταποκριθῶ εἰς τὰς ὑπηρεσιακάς μου ὑποχρεώσεις καὶ νὰ συνεχίζω νὰ προσφέρω τὸ κατὰ δύναμιν ποθητὸν εἰς

τὴν Ἐκκλησίαν μας, μὲ τὴν συγγραφὴν κυρίως Τόμων Ἐκκλησιαστικῆς Νομοθεσίας, μέ τήν ἀφιέρωσιν τοῦ παρόντος τόμου μετ’ εὐγνωμοσύνης, εἰς τὴν Ἁγιωτάτην ἡμιαυτόνομον Ἐκκλησίαν τῆς Κρήτης, ἔχουσα τὴν κανονικὴν Αὐτῆς ἐξάρτησιν ἐκ τοῦ Οἰκουμενικοῦ μας Πατριαρχείου. Εἶχα καθ’ ὅλην τὴν διάρκειαν τῆς ὑπηρεσίας μου ἀρίστην ὑπηρεσιακὴν συνεργασίαν μὲ τρεῖς παναξίους Ἀρχιερεῖς, τοὺς πρώτους Ἀρχιεπισκόπους τῆς Ἐκκλησίας Κρήτης, μὲ τὰς καλυτέρας ἀναμνήσεις καὶ διὰ τοὺς τρεῖς, ἤτοι τους ἀειμνήστους Κυροὺς ΕΥΓΕΝΙΟΝ καὶ ΤΙΜΟΘΕΟΝ καὶ τὸν σημερινὸν Σεβασμιώτατον Ἀρχιεπίσκοπον Κρήτης Κύριον ΕΙΡΗΝΑΙΟΝ.